Mustafa Kemal Atatürk

Sinner · 20 Mar 2007

Mustafa Kemal ATATÜRK (1881-1938)

Mustafa Kemal Atatürk 1881 yılında Selânik'te Kocakasım Mahallesi, Islâhhâne Caddesi'ndeki üç katlı pembe evde doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır. Baba tarafından dedesi Hafız Ahmet Efendi XIV-XV. yüzyıllarda Konya ve Aydın'dan Makedonya'ya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir. Annesi Zübeyde Hanım ise Selânik yakınlarındaki Langaza kasabasına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin kızıdır. Milis subaylığı, evkaf katipliği ve kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde Hanım'la evlendi. Atatürk'ün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü, sadece Makbule (Atadan) 1956 yılına değin yaşadı.

Küçük Mustafa öğrenim çağına gelince Hafız Mehmet Efendi'nin mahalle mektebinde öğrenime başladı, sonra babasının isteğiyle Şemsi Efendi Mektebi'ne geçti. Bu sırada babasını kaybetti (1888). Bir süre Rapla Çiftliği'nde dayısının yanında kaldıktan sonra Selânik'e dönüp okulunu bitirdi. Selânik Mülkiye Rüştiyesi'ne kaydoldu. Kısa bir süre sonra 1893 yılında Askeri Rüştiye'ye girdi. Bu okulda Matematik öğretmeni Mustafa Bey adına "Kemal" i ilave etti. 1896-1899 yıllarında Manastır Askeri İdâdi'sini bitirip, İstanbul'da Harp Okulunda öğrenime başladı. 1902 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu., Harp Akademisi'ne devam etti. 11 Ocak 1905'te yüzbaşı rütbesiyle Akademi'yi tamamladı. 1905-1907 yılları arasında Şam'da 5. Ordu emrinde görev yaptı. 1907'de Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. Manastır'a III. Ordu'ya atandı. 19 Nisan 1909'da İstanbul'a giren Hareket Ordusu'nda Kurmay başkanı olarak görev aldı. 1910 yılında Fransa'ya gönderildi. Picardie Manevraları'na katıldı. 1911 yılında İstanbul'da Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı.

1911 - 1919

1911 yılında İtalyanların Trablusgarp'a hücumu ile başlayan savaşta, Mustafa Kemal bir grup arkadaşıyla birlikte Tobruk ve Derne bölgesinde görev aldı. 22 Aralık 1911'de İtalyanlara karşı Tobruk Savaşını kazandı. 6 Mart 1912'de Derne Komutanlığına getirildi.

Ekim 1912'de Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayır'daki birliklerle savaşa katıldı. Dimetoka ve Edirne'nin geri alınışında büyük hizmetleri görüldü. 1913 yılında Sofya Ateşemiliterliğine atandı. Bu görevde iken 1914 yılında yarbaylığa yükseldi. Ateşemiliterlik görevi Ocak 1915'te sona erdi. Bu sırada I. Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı İmparatorluğu savaşa girmek zorunda kalmıştı. Mustafa Kemal 19. Tümeni kurmak üzere Tekirdağ'da görevlendirildi.

1914 yılında başlayan I. Dünya Savaşı'nda, Mustafa Kemal Çanakkale'de bir kahramanlık destanı yazıp İtilaf Devletlerine "Çanakkale geçilmez! " dedirtti. 18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazını geçmeye kalkan İngiliz ve Fransız donanması ağır kayıplar verince Gelibolu Yarımadası'na asker çıkarmaya karar verdiler. 25 Nisan 1915'te Arıburnu'na çıkan düşman kuvvetlerini, Mustafa Kemal'in komuta ettiği 19. Tümen Conkbayırı'nda durdurdu. Mustafa Kemal, bu başarı üzerine albaylığa yükseldi. İngilizler 6-7 Ağustos 1915'te Arıburnu'nda tekrar taarruza geçti. Anafartalar Grubu Komutanı Mustafa Kemal 9-10 Ağustos'ta Anafartalar Zaferini kazandı. Bu zaferi 17 Ağustos'ta Kireçtepe, 21 Ağustos'ta II. Anafartalar zaferleri takip etti. Çanakkale Savaşlarında yaklaşık 253.000 şehit veren Türk ulusu onurunu İtilaf Devletlerine karşı korumasını bilmiştir. Mustafa Kemal'in askerlerine "Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum!" emri cephenin kaderini değiştirmiştir.

Mustafa Kemal Çanakkale Savaşları'dan sonra 1916'da Edirne ve Diyarbakır'da görev aldı. 1 Nisan 1916'da tümgeneralliğe yükseldi. Rus kuvvetleriyle savaşarak Muş ve Bitlis'in geri alınmasını sağladı. Şam ve Halep'teki kısa süreli görevlerinden sonra 1917'de İstanbul'a geldi. Velihat Vahidettin Efendi'yle Almanya'ya giderek cephede incelemelerde bulundu. Bu seyehatten sonra hastalandı. Viyana ve Karisbad'a giderek tedavi oldu. 15 Ağustos 1918'de Halep'e 7. Ordu Komutanı olarak döndü. Bu cephede İngiliz kuvvetlerine karşı başarılı savunma savaşları yaptı. Mondros Mütarekesi'nin imzalanmasından bir gün sonra, 31 Ekim 1918'de Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığına getirildi. Bu ordunun kaldırılması üzerine 13 Kasım 1918'de İstanbul'a gelip Harbiye Nezâreti'nde (Bakanlığında) göreve başladı.

1919 - 1923

Mondros Mütarekesi'nden sonra İtilaf Devletleri'nin Osmanlı ordularını işgale başlamaları üzerine; Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı. 22 Haziran 1919'da Amasya'da yayımladığı genelgeyle "Milletin istiklâlini yine milletin azim ve kararının kurtaracağını " ilan edip Sivas Kongresi'ni toplantıya çağırdı.

23 Temmuz - 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum, 4 - 11 Eylül 1919 tarihleri arasında da Sivas Kongresi'ni toplayarak vatanın kurtuluşu için izlenecek yolun belirlenmesini sağladı. 27 Aralık 1919'da Ankara'da heyecanla karşılandı. 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulması yolunda önemli bir adım atılmış oldu. Meclis ve Hükümet Başkanlığına Mustafa Kemal seçildi Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kurtuluş Savaşı'nın başarıyla sonuçlanması için gerekli yasaları kabul edip uygulamaya başladı.

Türk Kurtuluş Savaşı 15 Mayıs 1919'da Yunanlıların İzmir'I işgali sırasında düşmana ilk kurşunun atılmasıyla başladı. 10 Ağustos 1920 tarihinde Sevr Antlaşması'nı imzalayarak aralarında Osmanlı İmparatorluğu'nu paylaşan I. Dünya Savaşı'nın galip devletlerine karşı önce Kuvâ-yi Milliye adı verilen milis kuvvetleriyle savaşıldı. Türkiye Büyük Millet Meclisi düzenli orduyu kurdu, Kuvâ-yi Milliye - ordu bütünleşmesini sağlayarak savaşı zaferle sonuçlandırdı.

Mustafa Kemal yönetimindeki Türk Kurtuluş Savaşının önemli aşamaları şunlardır:

Sarıkamış (20 Eylül 1920), Kars (30 Ekim 1920) ve Gümrü'nün (7 Kasım 1920) kurtarılışı.
Çukurova, Gazi Antep, Kahraman Maraş Şanlı Urfa savunmaları (1919- 1921)
-I. İnönü Zaferi (6 -10 Ocak 1921)
-II. İnönü Zaferi (23 Mart-1 Nisan 1921)
- Sakarya Zaferi (23 Ağustos-13 Eylül 1921)
- Büyük Taarruz, Başkomutan Meydan Muhaberesi ve Büyük Zafer (26 Ağustos 9 Eylül 1922)

Sakarya Zaferinden sonra 19 Eylül 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi Mustafa Kemal'e Mareşal rütbesi ve Gazi unvanını verdi. Kurtuluş Savaşı, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması'yla sonuçlandı. Böylece Sevr Antlaşması'yla paramparça edilen, Türklere 5-6 il büyüklüğünde vatan bırakılan Türkiye toprakları üzerinde ulusal birliğe dayalı yeni Türk devletinin kurulması için hiçbir engel kalmadı.

23 Nisan 1920'de Ankara'da TBMM'nin açılmasıyla Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu müjdelenmiştir. Meclisin Türk Kurtuluş Savaşı'nı başarıyla yönetmesi, yeni Türk devletinin kuruluşunu hızlandırdı. 1 Kasım 1922'de hilâfet ve saltanat birbirinden ayrıldı, saltanat kaldırıldı. Böylece Osmanlı İmparatorluğu'yla yönetim bağları koparıldı. 13 Ekim 1923'te Cumhuriyet idaresi kabul edildi, Atatürk oybirliğiyle ilk cumhurbaşkanı seçildi. 30 Ekim 1923 günü İsmet İnönü tarafından Cumhuriyet'in ilk hükümeti kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" ve "Yurtta barış cihanda barış" temelleri üzerinde yükselmeye başladı.

Atatürk Türkiye'yi "Çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak" amacıyla bir dizi devrim yaptı. Bu devrimleri beş başlık altında toplayabiliriz:

1. Siyasal Devrimler:
Saltanatın Kaldırılması (1Kasım 1922)
Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)
Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)

2. Toplumsal Devrimler:
Kadınlara erkeklerle eşit haklar verilmesi (1926-1934)
Şapka ve kıyafet devrimi (25 Kasım 1925)
Tekke zâviye ve türbelerin kapatılması (30 Kasım 1925)
Soyadı kanunu ( 21 Haziran 1934)
Lâkap ve unvanların kaldırılması (26 Kasım 1934)
Uluslararası saat, takvim ve uzunluk ölçülerin kabulü(1925-1931)

3. Hukuk Devrimi :
Mecellenin kaldırılması (1924-1937)
Türk Medeni Kanunu ve diğer kanunların çıkarılarak laik hukuk düzenine geçilmesi (1924-1937)

4. Eğitim ve Kültür Alanındaki Devrimler:
Öğretimin birleştirilmesi (3 Mart 1924)
Yeni Türk harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
Türk Dil ve Tarih Kurumlarının kurulması (1931-1932)
Üniversite öğreniminin düzenlenmesi (31 Mayıs 1933)
Güzel sanatlarda yenilikler

5. Ekonomi Alanında Devrimler:
Aşârın kaldırılması
Çiftçinin özendirilmesi
Örnek çiftliklerin kurulması
Sanayiyi Teşvik Kanunu'nun çıkarılarak sanayi kuruluşlarının kurulması
I. ve II. Kalkınma Planları'nın (1933-1937) uygulamaya konulması, yurdun yeni yollarla donatılması

Soyadı Kanunu gereğince, 24 Kasım 1934'de TBMM'nce Mustafa Kemal'e "Atatürk" soyadı verildi.

Atatürk, 24 Nisan 1920 ve 13 Ağustos 1923 tarihlerinde TBMM Başkanlığına seçildi. Bu başkanlık görevi,
Devlet-Hükümet Başkanlığı düzeyindeydi. 29 Ekim 1923 yılında Cumhuriyet ilan edildi ve Atatürk ilk cumhurbaşkanı seçildi. Anayasa gereğince dört yılda bir cumhurbaşkanlığı seçimleri yenilendi. 1927,1931, 1935 yıllarında TBMM Atatürk'ü yeniden cumhurbaşkanlığına seçti.

Atatürk sık sık yurt gezilerine çıkarak devlet çalışmalarını yerinde denetledi. İlgililere aksayan yönlerle ilgili emirler verdi. Cumhurbaşkanı sıfatıyla Türkiye'yi ziyaret eden yabancı ülke devlet başkanlarını, başbakanlarını, bakanlarını komutanlarını ağırladı.

15-20 Ekim 1927 tarihinde Kurtuluş Savaşı'nı ve Cumhuriyet'in kuruluşunu anlatan büyük nutkunu, 29 Ekim
1933 tarihinde de 10. Yıl Nutku'nu okudu.

Atatürk özel yaşamında sadelik içinde yaşadı. 29 Ocak 1923'de Latife Hanımla evlendi. Birçok yurt gezisine birlikte çıktılar. Bu evlilik 5 Ağustos 1925 tarihine dek sürdü. Çocukları çok seven Atatürk Afet (İnan), Sabiha (Gökçen), Fikriye, Ülkü, Nebile, Rukiye, Zehra adlı kızları ve Mustafa adlı çobanı manevi evlat edindi. Abdurrahim ve İhsan adlı çocukları himayesine aldı. Yaşayanlarına iyi bir gelecek hazırladı.

1937 yılında çiftliklerini hazineye, bir kısım taşınmazlarını da Ankara ve Bursa Belediyelerine bağışladı. Mirasından kızkardeşine, manevi evlatlarına, Türk Dil ve Tarih Kurumlarına pay ayırdı. Kitap okumayı, müzik dinlemeyi, dans etmeyi, ata binmeyi ve yüzmeyi çok severdi. Zeybek oyunlarına, güreşe, Rumeli türkülerine aşırı ilgisi vardı. Tavla ve bilardo oynamaktan büyük keyif alırdı. Sakarya adlı atıyla, köpeği Fox'a çok değer verirdi. Zengin bir kitaplık oluşturmuştu. Akşam yemeklerine devlet ve bilim adamlarını, sanatçıları davet eder, ülkenin sorunlarını tartışırdı. Temiz ve düzenli giyinmeye özen gösterirdi. Doğayı çok severdi. Sık sık Atatürk Orman Çiftliği'ne gider, çalışmalara bizzat katılırdı.

Fransızca ve Almanca biliyordu. 10 Kasım 1938 saat 9.05'te yakalandığı siroz hastalığından kurtulamayarak İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'nda hayata gözlerini yumdu. Cenazesi 21 Kasım 1938 günü törenle geçici istirahatgâhı olan Ankara Etnografya Müzesi'nde toprağa verildi. Anıtkabir yapıldıktan sonra nâşı görkemli bir törenle 10 Kasım 1953 günü ebedi istirahatgâhına gömüldü.

Sinner · 20 Mar 2007

DOĞUMUNDAN ÖLÜMÜNE KADAR TARİHLERLE ATATÜRK

KRONOLOJİ

19 Mayıs 1881 Mustafa’nın Selanik’te doğuşu
1893 Mustafa’nın Selanik Askeri Rüştiyesi’ne yazılması ve öğretmeni Mustafa Efendi’nin kendisine “Kemal" adını takması
1896 Mustafa Kemal’in Selanik Askeri Rüştiyesi’ni bitirerek Manastır Askeri İdâdisi’ne girmesi
13 Mart 1889 Mustafa Kemal’in Manastır Askeri İdâdisi’ni bitirerek İstanbul’da Harp Okulu’na girişi.
10 Şubat 1902 Mustafa Kemal’in Harp Okulu’nu teğmen rütbesiyle bitirerek Harp Akademisi’ne geçmesi
11 Ocak 1905 Mustafa Kemal’in Kurmay Yüzbaşı olarak Harp Akademisi’nden mezun olması ve merkezi Şam’da bulunan Beşinci Ordu emrine verilmesi
Ekim 1905 Mustafa Kemal’in bazı arkadaşlarıyla birlikte Şam’da gizli “Vatan ve Hürriyet Cemiyeti”ni kurması
20 Haziran 1907 Mustafa Kemal’in rütbesinin Kolağasılığına (kıdemli yüzbaşı) yükseltilmesi
13 Ekim 1907 Mustafa Kemal’in Selanik’te III. Ordu’ya atanması
15 - 16 Nisan 1909 Mustafa Kemal’in 31 Mart (13 Nisan) ayaklanması üzerine Hareket Ordusu’nun kurmay başkanı olarak İstanbul’a hareket etmesi
6 Eylül 1909 Mustafa Kemal’in Selanik’te III. Ordu Piyade Subay Talimgâhı Komutanı olması (aynı yıl içinde Kolağası rütbesiyle 38. Piyade Alayı komutanı olmuştur.)
Mayıs 1910 Mustafa Kemal’in Mahmut Şevket Paşa’nın kurmay başkanı olarak Arnavutluk harekâtlarında bulunması
17-21 Eylül 1910 Fransa’da yapılan manevralara (Picardie) Türk Ordusu temsilcisi olarak katılması.
13 Eylül 1911 Mustafa Kemal’in İstanbul’a Genelkurmay’a nakledilmesi
27 Kasım 1911 Mustafa Kemal’in Binbaşılığa yükseltilmesi
22 Aralık 1911 Mustafa Kemal’in İtalyan - Osmanlı Trablus savaşında Tobruz Taarruzunu başarıyla idare etmesi
25 Kasım 1912 Mustafa Kemal’in Bahrısefid Boğazı (Çanakkale) Kuvâ-yı Mürettebesi Harekât Şubesi Müdürlüğü’ne atanması
27 Ekim 1913 Mustafa Kemal’in Sofya Ataşemiliteri olması
1 Mart 1914 Mustafa Kemal’in Yarbaylığa yükselmesi
2 Şubat 1915 Mustafa Kemal’in Tekirdağ’da 19. Tümeni kurmaya başlaması (25 Şubat 1915’te tümen kuruluşunu tamamlayarak Maydos’a gelmiştir.)
25 Nisan 1915 İtilaf Devletlerinin Arıburnu’na asker çıkarmaları üzerine Mustafa Kemal’in tümeniyle düşmanı önleyerek durdurması.
1 Haziran 1915 Mustafa Kemal’in Albaylığa yükselmesi
8 - 9 Ağustos 1915 Mustafa Kemal’in Anafartalar Grubu Komutanlığı’na atanması
10 Ağustos 1915 Mustafa Kemal’in bizzat idare ettiği taarruzla Anafartalar cephesinde düşmanı geri atması
17 Ağustos 1915 Mustafa Kemal’in Kireçtepe’de zafer kazanması
21 Ağustos 1915 Mustafa Kemal’in II. Anafartalar Zaferini kazanması
1 Nisan 1916 Mustafa Kemal’in Tümgeneralliğe yükseltilmesi
7-8 Ağustos 1916 Mustafa Kemal’in Bitlis ve Muş’u düşman elinden kurtarması
7 Mart 1917 Mustafa Kemal’in Diyarbakır’daki II. Ordu Komutan Vekilliğine atanması
16 Mart 1917 Mustafa Kemal’in Diyarbakır’daki II. Ordu Komutanlığı’na asil olarak atanması
5 Temmuz 1917 Mustafa Kemal’in Halep’teki VII. Ordu Komutanlığı’na atanması
20 Eylül 1917 Mustafa Kemal’in VII. Ordu Komutanı sıfatıyla memleketin ve ordunun durumunu açıklayan tarihi raporunu göndermesi
15 Ekim 1917 Mustafa Kemal’in VII. Ordu Komutanlığı’ndan ayrılarak İstanbul’a dönmesi
15 Aralık 1917 Mustafa Kemal’in Veliaht Vahdettin ile Almanya’ya gitmesi
16 Aralık 1917 Mustafa Kemal’e “Birinci Rütbeden Kılıçlı Mecidi Nişanı” verilmesi
4 Ocak 1918 Almanya gezisinden dönmesi
7 Ağustos 1918 Mustafa Kemal’in Filistin’de bulunan VII. Ordu Komutanlığı’na ikinci defa tayin edilmesi
26 Ekim 1918 Mustafa Kemal’in komuta ettiği VII. Ordu Birliklerinin düşman taarruzunu Halep’in kuzeyinde bugünkü sınırlarımız üzerinde durdurması
31 Ekim 1918 Mustafa Kemal’in Yıldırım Orduları Grubu Komutanı olması
13 Kasım 1918 Mustafa Kemal’in Yıldırım Orduları Grubu Komutanlığı’nın lağvı üzerine İstanbul’a gitmesi
30 Nisan 1919 Mustafa Kemal’in IX. Ordu Müfettişi olması
16 Mayıs 1919 Mustafa Kemal’in Samsun’a gitmek üzere Bandırma Vapuru ile İstanbul’dan ayrılması
19 Mayıs 1919 Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkması
21-22 Mayıs 1919 Mustafa Kemal’in Amasya’dan yolladığı genelgeyle, Milli Kuvvetleri bir gaye ve bir teşkilat çerçevesinde toplamak amacıyla Sivas Kongresi’ni toplanmaya çağırması
26 Haziran 1919 Amasya’dan Sivas’a hareketi
3 Temmuz 1919 Mustafa Kemal’in Erzurum’a ilk gelişi
8-9 Temmuz 1919 Mustafa Kemal’in resmi görevinden ve askerlikten çekilmesi
23 Temmuz 1919 Erzurum Kongresi’nin toplanması ve Mustafa Kemal’in Erzurum Kongresi’ne başkan seçilmesi
4 Eylül 1919 Sivas Kongresi’nin toplanması ve Mustafa Kemal’in Sivas Kongresi’ne başkan seçilmesi
11 Eylül 1919 Mustafa Kemal’in Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Heyet-i Temsiliyesi Başkanlığına seçilmesi
20-22 Ekim 1919 Mustafa Kemal’in İstanbul’dan gelen Bahriye Nâzırı (Bakan) Salih Paşa ile Amasya’da görüşmesi ve Amasya bildirgesinin imzalanması
7 Kasım 1919 Mustafa Kemal’in İstanbul’da toplanması kararlaştırılan Osmanlı Meclisi için Erzurum’dan Milletvekili seçilmesi (Büyük Millet Meclisi’nin birinci dönemi için yapılan seçimde ve ondan sonraki seçimlerde Ankara’dan Milletvekili seçilmiştir.)
27 Aralık 1919 Mustafa Kemal’in Heyet-i Temsiliye üyeleriyle birlikte Ankara’ya gelmesi
16 Mart 1920 İstanbul’un İtilaf Devletleri tarafından işgali üzerine Mustafa Kemal’in durumu bütün devletler ve Millet Meclisleri nezdinde protesto etmesi ve Ankara’da yeni bir Millet Meclisi girişiminde bulunması
23 Nisan 1920 Mustafa Kemal’in Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni açması
24 Nisan 1920 T.B.M.M.’nin Mustafa Kemal’i başkanlığa seçmesi
11 Mayıs 1920 Mustafa Kemal’in İstanbul Hükümetince ölüm cezasına çarptırılması (Bu karar 24 Mayıs 1920’de Padişah tarafından onaylanmıştır)
13 Eylül 1920 Mustafa Kemal tarafından “Halkçılık ” programının Büyük Millet Meclisine sunuluşu
5 Aralık 1920 Mustafa Kemal’in İstanbul’dan gelen Osmanlı delegeleri Ahmet İzzet ve Salih Paşa’larla Bilecik İstasyonunda görüşmesi
10 Mayıs 1921 Mustafa Kemal tarafından Büyük Millet Meclisi’nde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun kurulması ve kendisinin Grup Başkanlığı’na seçilmesi
13 Haziran 1921 Mustafa Kemal’in Fransız temsilcisi F. Bouillon ile Ankara’da görüşmesi
5 Ağustos 1921 Büyük Millet Meclisi tarafından Mustafa Kemal’e Başkomutanlık görevinin verilmesi
23 Ağustos 1921 Mustafa Kemal’in 22 gün 22 gece süren Sakarya Meydan Savaşı’nı yönetmeye başlaması
13 Eylül 1921 Mustafa Kemal’in Sakarya Zaferi’ni kazanması
19 Eylül 1921 Mustafa Kemal’e Büyük Millet Meclisi tarafından Mareşallik rütbesinin ve Gazi unvanının verilmesi
26 Ağustos 1922 Gazi Mustafa Kemal’in Kocatepe’den Büyük Taarruzu idareye başlaması
30 Ağustos 1922 Gazi Mustafa Kemal’in Dumlupınar’da Başkomutan Meydan Savaşı’nı kazanması
10 Eylül 1922 Gazi Mustafa Kemal’in İzmir’e girişi
1 Kasım 1922 Gazi Mustafa Kemal’in teklifi üzerine Büyük Millet Meclisi’nin saltanatı kaldırılmasına karar verişi
14 Ocak 1923 Gazi Mustafa Kemal’in annesi Zübeyde Hanım’ın İzmir’de ölümü
29 Ocak 1923 Gazi Mustafa Kemal’in İzmir’de Lâtife (Uşaklıgil) Hanım’la evlenmesi (5 Ağustos 1925’te ayrılmışlardır)
17 Şubat 1923 Gazi Mustafa Kemal’in İzmir’de ilk Türkiye İktisat Kongresi’ni açması
13 Ağustos 1923 Gazi Mustafa Kemal’in ikinci kez Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na seçilmesi
11 Eylül 1923 Gazi Mustafa Kemal’in Halk Partisi’ni kurması
29 Ekim 1923 Cumhuriyetin ilanı ve Gazi Mustafa Kemal’in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi
1 Mart 1924 Gazi Mustafa Kemal’in Büyük Millet Meclisi’ni açışı ve Halifeliğin kaldırılması ile öğretimin birleştirilmesi gereğini konuşmasında belirtmesi
23 Ağustos 1925 Gazi Mustafa Kemal’in Kastamonu’da şapka ve kıyafet devrimini başlatması
3 Ekim 1926 İstanbul’da Sarayburnu’nda Mustafa Kemal’in ilk heykelinin dikilmesi
1 Temmuz 1927 Gazi Mustafa Kemal’in Cumhurbaşkanı sıfatıyla ilk defa İstanbul’a gelmesi
15-20 Ekim 1927 Gazi Mustafa Kemal’in CHP İkinci Kurultayı’nda tarihi büyük nutkunu söylemesi
1 Kasım 1927 Gazi Mustafa Kemal’in ikinci kez Cumhurbaşkanlığına seçilmesi
4 Kasım 1927 Gazi Mustafa Kemal’in Ankara Etnografya Müzesi önünde ve Yenişehir’de dikilen heykellerinin açılışı
20 Mayıs 1928 Afgan Kralı Amanullah Han’ın Gazi Mustafa Kemal’i Ankara’da ziyareti
9-10 Ağustos 1928 Gazi Mustafa Kemal’in Sarayburnu’nda Türk harfleri hakkındaki nutkunu söylemesi
12 Nisan 1931 Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Tarih Kurumu’nun kurulması
4 Mayıs 1931 Mustafa Kemal’in üçüncü kez Cumhurbaşkanlığına seçilmesi
12 Haziran 1932 Irak Kralı Emir Faysal’ın Ankara’da Mustafa Kemal’i ziyareti
12 Temmuz 1932 Gazi Mustafa Kemal tarafından Türk Dil Kurumu’nun kurulması
4 Ekim 1933 Yugoslavya Kralı Aleksandre’ın Gazi Mustafa Kemal’i İstanbul’da ziyareti
29 Ekim 1933 Gazi Mustafa Kemal’in Cumhuriyet’in onuncu yıldönümü dolayısıyla tarihi nutkunu söylemesi
16 Haziran 1934 İran Şehinşahı Rıza Pehlevi’nin Gazi Mustafa Kemal’i Ankara’da ziyareti
24 Kasım 1934 Büyük Millet Meclisi’nin Mustafa Kemal’e ATATÜRK soyadını veren yasayı kabul etmesi
1 Mart 1935 Atatürk’ün dördüncü kez Cumhurbaşkanı seçilmesi
4 Eylül 1936 İngiltere Kralı Edward VII’in İstanbul’da Atatürk’ü ziyareti
11 Haziran 1937 Atatürk’ün çiftliklerini devlete ve bir kısım gayrimenkullerini Ankara Belediyesi’ne bağışlaması
30 Mart 1938 Atatürk’ün hastalığı hakkında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’nce ilk kez resmi tebliğ yayınlanması
19 Haziran 1938 Romanya Kralı Karol II’nin Atatürk’ü İstanbul’da ziyareti
5 Eylül 1938 Atatürk’ün vasiyetnamesini yazması (Açılış: 28 Kasım 1938)
16 Ekim 1938 Atatürk’ün hastalık durumu hakkında günlük resmi tebliğler yayımına başlanması
10 Kasım 1938 Atatürk’ün ölümü
21 Kasım 1938 Atatürk’ün cenazesinin Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabre törenle konulması
10 Kasım 1953 Atatürk’ün nâşının Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrinden Anıtkabir’e nakledilmesi
1981 UNESCO’nun aldığı bir kararla Atatürk’ün doğumunun 100. Yılının bütün dünyada “Atatürk Yılı” olarak kutlanması.

Mustafa Kemal Atatürk

Sinner

"Suskun, Hüzün-Bâz..."

Sinner

"Suskun, Hüzün-Bâz..."