Kaptan
Mecra Yazarı
KREDİ KARTI VE NAKİT İLE ÖDEMENİN,BEYİNDE YARATTIĞI HAZ VE ACI
Drazen Prelec (d.1955)…
Amerikan MIT üniversitesinden profesör…
Ekonomik davranışların beyinde yarattığı etkiyi araştıran “nöro-ekonomi” alanında öncü.
Prof. Prelec, farklı ödeme yöntemlerinin beynimizde nasıl bir etki yaptığını bir deneyle ortaya koydu:
MIT kampüsünden 500 yüz öğrenciye…
Çok az boş koltuk kalmış basketbol karşılaşması için yapılacak…
Bilet müzayedesine kapalı fiyat teklifler vermesini istedi. Ancak…
Öğrencinin yarısı nakitle, diğer yarısı kredi kartıyla ödeme yapacaktı!
Sonuç?
Kredi kartıyla bilet almak isteyenler, -nakitle bilet alacaklara göre- iki kat yüksek fiyat verdi. Hatta bazı kredi kartı sahipleri, nakitle yapılan tekliflerin altı katı oranında teklifte bulundu!
Prof. Prelec benzer deneyimleri yaptı… Şu gerçeği tespit etti:
İnsanlar, nakitten çok kredi kartıyla alışverişte daha fazla para harcıyor!
Niye?
Deney sırasında öğrencilere MRI taraması yaptı. Bir şeyi almak için nakitle ödeme yaptığımızda beyinde belirli nöral yol parlıyordu. Yani… Beyin paradan ayrıldığında acı hissediyordu!
Kredi kartıyla ürün/mal alanlar acıyı değil, alışveriş yapmanın hazzını yaşıyordu!
Nakit ödemede; paranın tek tek sayılması, ödeme yapılması, paranın üstünün alınması gibi yaşanılan süreç beyinde “ayrılık acısına” sebep oluyordu. Oysa:
Kredi kartıyla yapılan alışveriş o kadar hızlıydı ki beyin takip edemiyordu! Ahlaki yükümlülük bulanıklaşıyor, alırken/tüketirken yapılacak ödemeler düşünülmüyordu! Böylece…
Kredi kartı özgürce harcama gücü veriyordu insana.
Nakdin ortadan kaldırılması, alışverişin önünü açan önemli bir etkendi!
Ve yıl, 2014.
Tarihte ilk kez kartlı ve temassız ödemeler nakit ödemeleri tahtından etti!
SONER YALÇIN
Drazen Prelec (d.1955)…
Amerikan MIT üniversitesinden profesör…
Ekonomik davranışların beyinde yarattığı etkiyi araştıran “nöro-ekonomi” alanında öncü.
Prof. Prelec, farklı ödeme yöntemlerinin beynimizde nasıl bir etki yaptığını bir deneyle ortaya koydu:
MIT kampüsünden 500 yüz öğrenciye…
Çok az boş koltuk kalmış basketbol karşılaşması için yapılacak…
Bilet müzayedesine kapalı fiyat teklifler vermesini istedi. Ancak…
Öğrencinin yarısı nakitle, diğer yarısı kredi kartıyla ödeme yapacaktı!
Sonuç?
Kredi kartıyla bilet almak isteyenler, -nakitle bilet alacaklara göre- iki kat yüksek fiyat verdi. Hatta bazı kredi kartı sahipleri, nakitle yapılan tekliflerin altı katı oranında teklifte bulundu!
Prof. Prelec benzer deneyimleri yaptı… Şu gerçeği tespit etti:
İnsanlar, nakitten çok kredi kartıyla alışverişte daha fazla para harcıyor!
Niye?
Deney sırasında öğrencilere MRI taraması yaptı. Bir şeyi almak için nakitle ödeme yaptığımızda beyinde belirli nöral yol parlıyordu. Yani… Beyin paradan ayrıldığında acı hissediyordu!
Kredi kartıyla ürün/mal alanlar acıyı değil, alışveriş yapmanın hazzını yaşıyordu!
Nakit ödemede; paranın tek tek sayılması, ödeme yapılması, paranın üstünün alınması gibi yaşanılan süreç beyinde “ayrılık acısına” sebep oluyordu. Oysa:
Kredi kartıyla yapılan alışveriş o kadar hızlıydı ki beyin takip edemiyordu! Ahlaki yükümlülük bulanıklaşıyor, alırken/tüketirken yapılacak ödemeler düşünülmüyordu! Böylece…
Kredi kartı özgürce harcama gücü veriyordu insana.
Nakdin ortadan kaldırılması, alışverişin önünü açan önemli bir etkendi!
Ve yıl, 2014.
Tarihte ilk kez kartlı ve temassız ödemeler nakit ödemeleri tahtından etti!
SONER YALÇIN